Sneeboer plantspaan hartvorm

De vorm van dit handgereedschap bestaat al 100 jaar - althans zo ziet onze leverancier het. De Sneeboers kunnen het weten, want hun gereedschapsmederij is al minstens net zo lang gevestigd in de gemeente Enkhuizen aan de westoever van het IJsselmeer. In hun programma krijgt het tuingereedschap met het traditionele hartvormige blad logischerwijs de naam "oud Hollands". Een hart voor tulpen, narcissen en alle andere bloembollen: elk jaar bewijzen de hoveniers van Keukenhof - het beroemde tuincomplex ten zuiden van Amsterdam - opnieuw dat de plantspaan met zijn geslepen randen aan beide zijden het planten van bloembollen gemakkelijker maakt wanneer ze miljoenen plantgaten graven en hun bollen rangschikken tot grote en kleine kunstwerken. Het brede blad, dat met de hand is gesmeed uit roestvrij staal, is extreem duurzaam en kan ook worden gebruikt om de grond in het bed op te breken, om te woelen en los te maken, bijvoorbeeld om plantplaatsen voor zaailingen en jonge planten snel na elkaar voor te bereiden. Het aanzienlijk langer dan gebruikelijke handvat, gemaakt van glad geschuurd essenhout dat meedraait met het blad, zorgt voor een krachtige grip.

Al meer dan 100 jaar voorziet de familie van de West-Friese smid Jaap Sneeboer hun Nederlandse medeburgers, die bekend staan als onophoudelijk bezig met landbouw, dijken en tuinbouw, van het gereedschap dat zij daarvoor nodig hebben. Sneeboer gebruikt twee verschillende soorten roestvrij staal voor dit traditionele Friese tuinbouwgereedschap: een hoger gelegeerde, taaiere soort voor de veren en tules van de steelhouder en een lager gelegeerde, beter smeedbare soort voor de eigenlijke functionele delen. De afzonderlijke constructie-elementen worden aan elkaar gelast en vervolgens geslepen en gepolijst. Alle handelingen worden met de hand gedaan.

Het is lang gebruikelijk geweest om tuingereedschap te stampen en te rollen. Het verschil met gesmeed tuingereedschap hoeft nauwelijks beschreven te worden. Want alleen bij het smeden kan het gereedschap tot in detail worden behandeld en kan het materiaal worden verdicht en versterkt op die plaatsen waar dat om functionele redenen nodig is.